درواقع با استفاده از این هرم، میزان مصرف هر یک از موادغذایی و نسبت مصرف آنها تعیین شده است که میتواند بهعنوان الگوی غذایی مناسب انتخاب شود. در این زمینه دکتر محمد باقرنیا، متخصص تغذیه و عضو هیئتعلمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان توضیح میدهد.شناختهشدهترین هرم توسط وزارت کشاورزی ایالاتمتحده در سال ۱۹۹۲ معرفی شد که آخرین بهروزرسانی آن در سال ۲۰۱۱ انجام گرفت.هدف از تهیه هرم، راهنمایی افراد برای دریافت کافی و ایمن مواد غذایی و مغذی موردنیازشان است. تابهحال چندین نوع هرم برای گروههای مختلف طراحیشده است؛ مانند هرم غذایی سالمندان، کودکان، گیاهخواران و… . امروزه برخی از کشورها هرم غذایی مخصوصی برای خود طراحی کردهاند؛ البته تفاوت هرمهای کشورهای مختلف ناچیز است و اغلب تفــاوتها به فاکتـــورهای محیــطی مانند مذهب، فرهنگ، دسترسی افراد به غذا و… مربوط میشود؛ اما بهطورکلی گروههای هرم غذایی و میزان استفاده آنها در روز بدین قرار است:
گروه نان و غلات
این گروه شامل: انواع نان، برنج، ماکارونی، گندم و جو است.مقدار توصیهشده روزانه: ۶ تا ۱۱واحد هر واحد برابر است با یک برش ۳۰ گرمی نان، یکدوم لیوان برنج و ماکارونی پخته و سهچهارم لیوان غلات پخته.برای این گروه توصیه میشود در رژیم غذایی روزانه از انواع غلات کامل مانند نان سبوسدار، نان جو یا نان سنگک استفاده شده و از مصرف غلات تصفیهشده مانند انواع نان سفید و بدونسبوس خودداری شود؛ همچنین مصرف کمتر از نیاز (کمتر از ۶ واحد در روز) یا مصرف بیش از نیاز آن (بیشتر از ۱۱واحد در روز) میتواند برای سلامتی مضر باشد و پیامدهای منفی فراوانی داشته باشد.
گروه سبزیها
این گروه شامل: انواع سبزیهای خام و پخته و آب سبزی است.مقدار توصیهشده روزانه: ۳ تا ۵واحد در روزهر واحد برابر است با یک لیوان سبزیهای خام، یکدوم لیوان سبزیهای پخته یا خردشده، سهچهارم لیوان آب سبزیها.نکته مهم درباره این گروه این است که توصیه میشود حداقل ۳واحد در روز از گروه سبزیها استفاده شود و برای مصرف سبزیهای برگی حداکثری در نظر گرفته نمیشود.
گروه میوهها
این گروه شامل: انواع میوههای خام و پخته و آبمیوههاست.مقدار توصیهشده روزانه: ۲ تا ۴واحد هر واحد برابر است با یکدوم لیوان میوههای ریز مانند انگور، یک عدد میوه متوسط، سهچهارم لیوان آبمیوه، یکدوم لیوان کمپوت، یکچهارم لیوان خشکبار، یکقاچ از میوههای بزرگ مثل هندوانه.مصرف بیشازاندازه میوهها بهدلیل دارابودن مقداری قند ممکن است باعث عوارضی مانند افزایش وزن و قند و چربی خون شود.
گروه لبنیات
این گروه شامل: شیر، ماست، کشک، پنیر و دوغ است.مقدار توصیهشده روزانه: ۲ تا ۳واحد هر واحد برابر است با یک لیوان شیر، یک لیوان ماست و کشک رقیق، دو قاشق غذاخوری کشک غلیظ، ۴۵ تا ۶۰گرم پنیر و دو لیوان دوغتوصیه میشود از انواع کمچرب لبنیات استفاده شود (زیر ۲درصد چربی)؛ همچنین از پنیر، دوغ و کشک کمنمک استفاده شود.
گروه گوشت و جانشینهای آن
این گروه شامل: انواع گوشت قرمز، ماکیان، ماهی، تخممرغ، حبوبات و مغزهاست.مقدار توصیهشده روزانه: ۲ تا ۳ سروینگ در روز (۱۵۰ تا ۲۱۰گرم) است. (هر سروینگ معادل ۲ تا ۳ واحد است.)هر واحد برابر است با یکعدد تخممرغ کامل یا دوعدد سفیده تخممرغ، ۳۰گرم انواع گوشت (گوشت قرمز، مرغ یا ماهی)، یکدوم لیوان حبوبات پخته، دوسوم لیوان کوچک انواع مغز، دوقاشق غذاخوری کره بادامزمینی.برای این گروه بهشدت توصیه میشود که از انواع گوشتهای کمچرب یا بدونچربی استفــاده شـــود و از مصـــرف پــرچـــرب آن جـــدا خــودداری شـــود؛ همچنیــن مصـــرف پروتئینهای گیاهی مانند حبوبات و مغزها بهجای گوشت قرمز برای بزرگسالان برای جلوگیری از بیماریهای قلبیعروقی لازم است. توصیه میشود یک یا دوبار در هفته از ماهی استفاده شود.
گروه چربی و قندها
شامل انواع چربیها و قندهای ساده مثل سس سالاد، کره، سس مایونز، شکلات، مربا، ژله و … است.این گروه مقدار توصیهشده دقیقی ندارند؛ اما کوچکترین قسمت مصرف روزانه را به خود اختصاص میدهند.توصیه میشود مصرف مواد غذایی این گروه در طول روز به حداقلممکن برسد؛ زیرا سرشار از کالری، چربی و قند ساده است. نکته دارای اهمیت اینجاست که در نسخههای جدید هرمهای مواد غذایی، مصرف بیشتر برخی انواع روغنها مثل روغنزیتون و یا روغن کانولا (کلزا) بهدلیل اثرات مفید بر سلامتی توصیه میشود.