بیماری سرخک نوعی عفونت سیستم تنفسی در کودکان است که از طریق تنفس منتقل می‌شود؛ اما باوجود اینکه واکسن ســـرخک مــوجـــود است، همچـنــان ایــــن بیماری بیش از ۱۰۰هزار کودک زیر پنج سالرا به کام مرگ می‌کشاند. احتمال ابتلای کودکان پنج‌ساله و کوچک‌تر، همچنین بزرگ‌سالان ۳۰سال به بالا به برخی عوارض جدی‌تر این بیماری(مانند عفونت شدید تنفسی، عفونت گوش، آنسفالیت، اسهال شدید و کم‌آبی) بیشتر است. ضمنا احتمال بروز عوارض شدید بیماری در نوجوانان مبتلا به سوءتغذیه (به‌ویژه کسانی که دچار کمبود ویتامین A و ضعف سیستم ایمنی هستند) زیاد است. این بیماری به‌شدت واگیردار است؛ بنابراین تا چهار روز قبل از ظهور علائم پوستی و چهار روز بعد از آن، سایر افرادی که با بیمار در ارتباط هستند امکان ابتلا به سرخک را دارند؛ پس در این مدت بیمار نباید در فعالیــت‌های مشتـــرک و گــروهی شـــرکت کند. ضمنـــا بزرگ‌سالان و کودکان بالای شش‌ماهی که واکسن سرخک نزده‌اند، باید این واکسن را تزریق کنند. (اولین دز واکسن برای کودکان، معمــولا در ۱۲ تا ۱۵ماهگی و دز بعدی در ۴ تا ۶ سالگی تزریق می‌شود.)
علائم بیماری
علائم بیماری ۱۰ تا ۱۴ روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس خود را نشان می‌دهد. این علائم عموما شامل تب، سرفه خشک، آبریزش بینی، گلودرد و بثورات جلدی است؛ اما عفونت در چندمرحله و در طول دو تا سه هفته رخ می‌دهد.مرحله اول (عفونت و دوره نهفتگی): در ۱۰ تا ۱۴ روز اول بعد از عفونت، ویروس سرخک نهفته است. در طول این‌مدت هیچ‌گونه نشانه و علائمی از بیماری دیده نمی‌شود.
مرحله‌دوم (علائم و نشانه‌های نامشخص): سرخک معمولا با تبی خفیف تا متوسط آغاز می‌شود و سرفه مداوم، آبریزش بینی، التهاب چشم‌ها و گلودرد آن را همراهی می‌کنند. این بیماری خفیف دو تا سه روز به‌طول می‌انجامد.مرحله سوم (بیماری شدید و تحریک و آزردگی پوستی): تحریک پوستی در بیماری سرخک با لکه‌های قرمز کوچکی همراه است که به‌آهستگی بزرگ می‌شوند. لکه‌ها و برآمدگی‌ها در شاخه‌های مجزا و باریک، به پوست حالتی پر از لَک و قرمزی می‌دهد. بعد از چند روز این حالت به بازوها و سایر قسمت‌های بدن مانند ران و پاها منتقل می‌شود؛ ضمن اینکه تب هم بالا می‌رود و اغلب دمای بدن بین ۴۰ تا ۴۱ درجه است.گفتنی است؛ تحریکات پوستی به‌تدریج از بین می‌رود؛ به طوری‌که ابتدا این لک‌ها و جوش‌ها از سطح صورت محو می‌شوند و سپس از ران‌ها و پاها از بین می‌روند.
مرحله چهارم (دوره انتقال بیماری): شخص مبتلا به سرخک در حدود هشت روز می‌تواند باعث انتقال بیماری به دیگران شود که چهار روز قبل از ظاهرشدن لکه‌های پوستی و تا زمانی که آثار پوستی سرخک به‌مدت چهار روز روی پوست هستند، امکان سرایت به دیگران وجود دارد.
راه تشخیص
بــرای پــزشکان امکــان تشخیــص ایـــن بیــماری از طـــریق عــلائم ظـاهری است؛ اما در صورت نیاز و اطمینان، باید از آزمایش خون کمک گرفت. عوامل ایجاد خطر واکـــسیــنــه نشـــدن: اگـــر واکــــسن سرخک نزده باشید، احتمال ابتلا به این بیماری در شما بیشتر می‌شود.
سفرهای بین‌المللی: سرخک در برخی نقاط دنیا مثل کشورهای درحال توسعه رواج بیشتری دارد.کمبـــود ویتـــامیـــنA: اگر در رژیـــم غذایی‌تان خبری از ویتامینA نباشد، امکـــان بـــروز علائــم شدیــدتــر و عوارض سرخک در شما افزایش پیدا می‌کند. عوارضعفونت گوش: یکی از عوارض شایع سرخک عفونت میکروبی گوش است.برونشیت، لارنژیت: سرخک می‌تواند موجب التهاب حنجره یا دیواره‌های داخلی عبور هوا از شش‌ها شود.ذات‌الریه: این مشکل، از عوارض رایج بیماری سرخک است. افرادی که سیستم ایمنی بدنشان ضعیف‌تر است، احتمال ابتلا به ذات‌الریه را دارند که گاهی حتی باعث مرگ هم می‌شود.آنسفالیــت: التهاب حــاد مغـــزی یا آنسفالیت، تقریبا از هر هزار نفر مبتلا به سرخک، در یک نفر بروز می‌کند. این مشکل دقیقا بعد از سرخک یا چند ماه بعد از آن بروز می‌یابد.
مشکلات بارداری: اگــر در دوران بارداری هستیــد، بایــد مراقبـــت‌های ویــژه‌ای بــرای جلــوگیـــری از ابتـــلا به سرخــک داشتـــه باشیـــد؛ زیرا ابتـــلا به سرخک باعث می‌شود تا عوارضی چون زایمان زودرس، نوزاد کم‌وزن و مرگ مادر رخ دهد.
درمان
هیچ درمان قطعی برای این عفونت وجود ندارد؛ اما افراد آسیب‌پذیری که در معرض ویروس بوده‌اند، لازم است ضمن رعایت بهداشت، اقداماتی نظیر واکسیناسیون یا دریافت گلوبولین سرمی را انجام دهند. همچنین طبق تجویز پزشک، استفاده از داروهایی نظیر کاهنده تب، آنتی‌بیوتیک و ویتامین A مصرف شود.
