یبوست
یکی از شایعترین اختلالها بر اثر روزه غیراصولی، یبوست است.یبوست میتواند باعث هموروئید (بواسیر) و سوءهاضمه، همراه با احساس پری معده شود. دلایل این بیماری، مصرف زیاد غذاهای تصفیهشده مثل نانهای تهیهشده از آرد سفید (نان لواش و فانتزی) و کاهش مصرف آب و غذاهای حاوی فیبر (میوه و سبزی) است.
برای رفع آن، باید از مصرف زیاد غذاهای تصفیهشده مثل نان سفید خودداری و از نانهای سبوسدار (نان سنگک و جو)، میوهها و سبزیها و غذاهای ملین بیشتر استفاده کرد.
سوءهاضمه و نفخ
معمولا مصرف زیاد غذاهای چرب، سرخکردنی و ادویهدار یا غذاهایی مثل تخممرغ، کلم، عدس و نوشابههای قندی گازدار مثل کولاها باعث ایجاد نفخ میشوند. برای رفع این حالت، باید از خوردن غذاهای فوق، بهخصوص غذاهای چرب و نوشابههای گازدار، پرهیز کرد.
افت فشارخون
تعریق زیاد، ضعف، کاهش انرژی، سرگیجه، رنگپریدگی و حالت غش که ممکن است هنگام بعدازظهر در ماه رمضان اتفاق بیفتد، از علائم افت فشارخون است. علت بروز آن، مصرف کم مایعات و نمک
است.برای رفع این عارضه، خنک نگهداشتن فرد و افزایش مصرف مایعات و کمی نمک میتواند کمککننده باشد؛ درضمن خوردن خرما هنگام سحری مفید است.
سردرد
معمولا سردرد، به علت عادت به مصرف کافئین و قطع آن در زمان روزهداری ایجاد میشود؛ همچنین خستگی و نداشتن خواب کافی به علت فعالیت زیاد یا افت فشارخون، سردرد ایجاد میکند.
برای رفع این اختلال، باید هر سال از حدود دو هفته قبل از ماه مبارک رمضان مصرف مواد حاوی کافئین را کاهش داد (نوشیدنیها و دمنوشهای گیاهی فاقد کافئین، جایگزین مناسبی بهشمار میآیند).
درضمن در طول ماه مبارک رمضان باید برنامه خود را طوری تنظیم کنید که فرصت برای خواب و استراحت کافی داشته باشید. استفاده از شربت عسل و لیموترش هنگام سحر یا شبها کمی قبل از خواب نیز مفید است.
نکته دیگر آنکه اگر سردرد به علت افت فشارخون شدید است، باید روزه را شکست.
افت قندخون
ضعف، سرگیجه، خستگی، نداشتن تمرکز، تعریق، لرزش، کاهش فعالیت و قدرت جسمانی، سردرد و تپش قلب از علائم افت قندخون است.دلایل این اختلال در افراد غیردیایتی، مصرف زیاد قندهای ساده در وعده سحر است. این امر باعث ترشح زیاد انسولین و افت قند در طول روز میشود.برای درمان، پرهیز از مصرف غذاها و نوشیدنیهای حاوی قندهای ساده ضروری است.نکته: دیابتیها برای روزهداری باید با پزشک معالج خود و یک متخصص تغذیه مشورت کنند.
گرفتگی عضلهها
مصرف ناکافی غذاهای حاوی کلسیم، منیزیوم و پتاسیم باعث گرفتگی عضلهها میشود.باید غذاهایی که منبع غنی از مواد فوق هستند، مثل سبزیها، میوهها، لبنیات (شیر، ماست، پنیر و کشک)، گوشت و خرما مصرف کرد.
زخم معده، سوزش سردل، ورم معده و…
افزایش اسید در معده خالی، باعث ایجاد عوارضی مثل زخم معده، سوزش سردل، ورم معده و… میشود (سوزش سردل، ابتدا در قسمت فوقانی معده در بالای دندهها شروعشده و تا ناحیه گلو گسترش مییابد).باید توجه داشت که غذاهای ادویهدار، نوشابههای گازدار مثل کولا و نیز قهوه این حالتها را بدتر میکند؛ بنابراین ضمن پرهیز از این مواد غذایی، مشورت با متخصصان ضروری است.
افرادی که دچار زخم معده هستند، بهتر است برای روزهداری با پزشک معالج خود مشورت کنند.
درد مفاصل
افزایش فشار در مفصل زانو هنگام نماز، بهخصوص برای افراد پیر و کسانی که دچار التهاب مفاصل هستند، باعث درد، تورم و ناراحتی میشود؛ بنابراین کمکردن وزن ضروری است؛ چون زانوها قادر به تحمل وزن اضافی نیستند.علاوه بر این، ورزش و حفظ تناسب اندام باعث کاهش درد و راحتتر نمازخواندن فرد میشود.
سایر
بهطورکلی روزه برای افــراد بــیمار، بــا توجه به نوع بیماری متفاوت است. در بعضی از بیماریها افراد میتوانند با مشاوره با متخصص تغذیه روزه بگیرند و حتی در موارد بسیاری روزهداری برای آنان مفید است؛ ولی بیماران باید نظر پزشک معالج خود را ملاک اصلی قرار دهند و بدون مشورت او اقدام نکنند؛ بهویژه افرادی که تحت رژیمهای خاص درمانی هستند.