اعداد و ارقام تأملبرانگیزی که نشان میدهد بر خلاف روزهای آخر اردیبهشت که شیوع ویروس کرونا تا حدودی در استان مدیریت شد، اکنون این ویروس افسارگسیخته و با قدرتی چند برابر از ماههای گذشته در سطح شهر جولان میدهد و قربانی میگیرد؛ بهطوریکه به گفته کلیدری، در 55 روز گذشته 740 بیمار در استان اصفهان به دلیل ابتلا به این بیماری جان خود را از دست دادند و براساس پیشبینیها «با این روند شیوع کرونا در سه چهار ماه آینده حدود 10هزار مرگ کرونایی داریم که بسیار سنگین است.» از سوی دیگر و درحالیکه وزیر آموزشوپرورش در گفتوگو با رسانهها اعلام کرد که تاکنون گزارشی مبنی بر ابتلای دانشآموزان به بیماری کووید19 در مدارس به او اعلام نشده، کلیدری درخصوص بازگشایی مدارس هشدار داد و تعداد مبتلایان به این بیماری را در دو هفتهای که از آغاز به کار مدارس میگذرد، بالا دانست: «از ابتدای دوران کرونا تا امروز، بچههای زیر 18سال که در مراکز بستری شدند به 1644 نفر رسیدند و 71نفر فوت شدند و بعید نیست با این شرایط بازگشایی مدارس، تعداد افراد مبتلا افزایش پیدا کند و مرگومیرها بیشتر شود.» آرش نجیمی، سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی در گفتوگو با «اصفهانزیبا» از چرایی افزایش مرگومیرها در اصفهان میگوید.
بهتازگی معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی از افزایش سه برابری مرگومیرهای ناشی از کرونا در استان اصفهان خبر داده است؛ درحالیکه چندی پیش، طاهره چنگیز، رئیس دانشگاه در نشست خبری خود، آمار مرگ بیماران مبتلا به کووید19 در اصفهان را پایینتر از میانگین کشوری عنوان کرد. دلیل افزایش ناگهانی این مرگومیرها چیست؟
مرگومیرهای ناشی از ویروس کرونا در استان اصفهان در مقایسه با اواخر اردیبهشت (زمانی که با وضعیت بسیار بهتری مواجه بودیم) با افزایش سه برابری روبهرو شده است؛ بهطوری که در حال حاضر روزانه حدود 20 بیمار مبتلا به کووید19 در اصفهان فوت میکنند؛ این درحالی است که در اردیبهشت، آمار مرگومیرها تکرقمی شده بود. با افزایش تعداد مبتلایان، طبیعی است که تعداد بیماران حاد و نیازمند به مراقبتهای ویژه و همچنین آمار مرگومیرها نیز زیاد شوند. اکنون در بخش مراقبتهای ویژه، بیمارانی حضور دارند که بدحالتر از سایر بیماران هستند و به دستگاههای کمکتنفسی نیاز دارنــد. براساس تقسیمبندی ستاد مقابله با کرونا، بعضی از استانها در وضعیت قرمز قرار دارند که اصفهان نیز جزو آن دسته قرار دارد و مدتهاست در این وضعیت باقی مانده است. متأسفانه بعد از فروردین، مسئولان و مردم گمان کردند بیماری در وضعیت خوبی قرار گرفته و ویروس از بین رفته است. این مسئله باعث کاهش حساسیت جامعه به بیماری کووید19 شد و بازگشاییها نیز انجام گرفت و روند زندگی به صورت عادی از سر گرفته شد که وضعیت کنونی نیز از جمله عوارض این مسئله است.
میزان مرگومیرهای فعلی نسبت به اوایل شیوع کرونا در اصفهان، چه تفاوتی دارد؟
موارد بستری تقریبا مشابه با اوایل شیوع بیماری، یعنی اواخر اسفند است؛ ولی از نظر تعداد مبتلایان به کووید19، وضعیت به مراتب بسیار بدتر از آن زمان است؛ چرا که آن موقع کمتر خانوادهای درگیر بیماری میشد؛ اما اکنون، تعداد زیادی از خانوادهها درگیر بیمار یا بیماری هستند. این اتفاق نشاندهنده شیوع بالای بیماری در سطح استان است.
آیا ویروس با تغییر الگو روبهرو بوده است؛ برای مثال، اوایل شیوع گفته میشد افراد سالمند یا دارای بیماری زمینهای بیشترین آمار مرگومیرها را تشکیل میدهند و بقیه در معرض خطر کمتری قرار دارند. اکنون وضعیت چگونه است؟
از همان ابتدای شیوع بیماری، همه گروههای سنی درگیر بیماری کووید19 بودند؛ ولی بیماران حاد و آنهایی که نیاز به بستری و مراقبت داشتند، بیشتر از میان سالمندان و افراد دارای بیماری مزمن بودند. اکنون نیز همینطور است؛ اما نسبت به گروههای دیگر تعداد جوانان مبتلا به این ویروس نیز افزایش پیدا کرده است.
آنطور که اکنون مشاهده میکنیم، درصد بالایی از مردم از ماسک استفاده میکنند؛ این درحالی است که باوجود تأکیدهای فراوان کارشناسان مبنی بر کاهش موارد ابتلا در صورت استفاده از ماسک، شاهد افزایش تعداد مبتلایان هستیم. چرا استفاده از ماسک هم نتوانست از آمار مبتلایان بکاهد؟
اگر پویش همگانی استفاده از ماسک به راه نیفتاده بود و همین تعدادی که اکنون از ماسک استفاده میکنند از این کار خودداری کرده بودند، مطمئن باشید تعداد مبتلایان بسیار بیشتر از همین آمار فعلی بود. درست است که اکنون درحال گذراندن پیک بیماری هستیم؛ ولی با وجود افزایش تعداد بیماران، شیب بیماری طوری بوده است که بیمارستانها توانستهاند بیماران را بستری کنند و از عهده آن برآیند؛ درحالیکه اگر پویش استفاده از ماسک به راه نیفتاده بود، قطعا بیمارستانها اشباع شده بودند و با شیبی روبهرو میشدند که توان پذیرش و بستری بیمار را نداشتند. استفاده از ماسک در کاهش بیماری تأثیر داشته؛ اما به صددرصد نرسیده است. چنانچه همه اصفهانیها از ماسک استفاده کنند، با کاهش چشمگیر تعداد مبتلایان روبهرو خواهیم شد.
براساس آمارهای دانشگاه علوم پزشکی، دو شهرستان خمینیشهر و فلاورجان از بیمار اشباع شدهاند و نسبت به سایر شـهـرسـتـانهـــا مبتلایان بیشتری دارند. دلیل آمار بالای این دو شهرستان چیست؟
پاسخ به این پرسش نیاز به بررسی دارد؛ اما بهطورکلی، در هر نقطهای که وضعیت قرمز حکمفرما شده باشد، از انتقال راحت ویروس در بین افراد نشان دارد و تا مادامی که زنجیره انتقال ویروس تسهیل شده باشد و بهراحتی بتواند منتقل شود، قطعا تعداد مبتلایان و مرگومیرها بالاتر خواهد بود. این درحالی است که اگر افراد پروتکلهای بهداشتی را رعایت کنند و ماسک بزنند، میتوان با اطمینان گفت درصد ابتلا به بیماری کووید19 کاهش خواهد یافت. درواقع این یک قانون کلی است و شهرستانها یا شهرهایی که از این قانون پیروی نکنند، با رشد موارد ابتلا روبهرو میشوند.
آماری که بهتازگی از سوی معاون درمان اصفهان اعلام شده است، از ابتلای چندین دانشآموز به بیماری کووید19 از زمان بازگشایی مدارس تاکنون حکایت دارد؛ این درحالی است که وزیر آموزشوپرورش، اخیرا در گفتوگو با رسانهها اعلام کرد که هیچ گزارشی مبنی بـر ابـتـلای دانشآموزان به بیماری کووید19 در مدرسه اعلام نشده است. دلیل این تناقض در اعلام آمار چیست و بازگشایی مدارس در روند افزایش تعداد مبتلایان به بیماری تا چه اندازه مؤثر بوده است؟
مدارس اصفهان با یک هفته تأخیر فعالیت خود را آغاز کردند و بازگشایی شدند و آماری که از تعداد مبتلایان به کووید19 اعلام میشود، منحصر به «گروه سنی» افراد است که ممکن است در آن دانشآموزان بیمار نیز وجود داشته باشند. از سوی دیگر نمیتوان گفت که دانشآموزان بیمار، قطعا در این یک هفته که از بازگشایی مدارس میگذرد در مدرسه به بیماری مبتلا شده؛ ولی قطعا در گروه سنی 6تا 18 سال نیز موارد ابتلا به کووید19 به چشم میخورد.
این رنج سنی چند درصد از جامعه بیماران مبتلا به کووید19 را تشکیل میدهند؟
بیش از 24 تا 25درصد از ابتلایان مربوط به این گروه سنی هستند؛ اما همانطور که اشاره کردم، نمیتوان بهطور قطع گفت که دانشآموزان در مدرسه یا سایر مکانها به این بیماری مبتلا شدهاند. ضمن اینکه هنوز زمان زیادی از بازگشایی مدارس و حضور دانشآموزان در این مکان، نگذشته است.
میزان مرگومیر در این رنج سنی به چه صورت است؟ آیا میزان فوتیهای این رده سنی نیز چشمگیر هستند؟
خیر، اکنون آمار دقیقی دراینباره ندارم. اجازه بدهید به این پرسش پاسخ ندهم.
با توجه به اینکه اصفهان، چند هفتهای است که در وضعیت قرمز قرار گرفته و میزان مرگومیر نیز در آن سه برابر از ماههای قبل شده، آیا استان با کمبود تخت بستری و مراقبتهای ویژه روبهرو شده است؟
خیر، فعلا از بابت تجهیزات و فضای فیزیکی مشکلی در سطـح استان وجود ندارد؛ اما اگر روند کنـونی ادامه یابد، بعید نیست که بیمارستانها دچار معضل شوند.
با توجه به وضعیتی که اشاره میکنید، دانشگاه و ستاد مقابله با کرونا چه تدبیری برای کاهش تعداد مبتلایان به بیماری کووید19 اندیشـیـدهاند. آیا قرار نیست محدودیتهای جدیدی در استان اصفهان وضع شود؟
اعمال هرگونه محدودیت در استان، منوط به تصمیم ستاد ملی و استانی مقابله با کروناست.
خود دانشگـاه اقـدامی بـرای پیشگیری از استمرار وضعیت فعلی انجام نمیدهد؟
قطعا متناسب با شرایط و تطبیق زمان، اقدامات لازم صورت خواهد گرفت.