داستان سرقت سریالی مجسمهها یا بخشی از آنها در اصفهان همچنان ادامه دارد و تقریباً بهطور مداوم با خبر دزدی از این آثار نفیس شهری مواجه هستیم. ربودن قسمتهایی از مجسمه «یادمان شبستان» که یکی از مجسمههای شهری نفیس اصفهان در خیابان استانداری است تازهترین خبری است که در ادامه سرقت از مجسمههای اصفهان نشر شده است. قدرت اله عاقلی خالق این مجسمه در واکنش به این اتفاق در گفتگو با روزنامه اصفهان زیبا میگوید: این مجسمهها طلا و جواهرات یک شهر و بهعبارتدیگر سرمایهها و ارزشافزوده آن است؛ مثلاً همین اثری که من در سال 81 با 12 میلیون برای اصفهان ساختم در حال حاضر با 400 میلیون هم ساخته نمیشود.
یا کار پرویز تناولی که مقابل شهرداری اصفهان نصب شد در حال حاضر حداقل 4، 5 میلیارد تومان ارزش دارد و تأسفبرانگیز است که به دلیل تأمین نشدن امنیت کامل و نگهداری نامناسب چنین کارهایی آسیب میبیند. مدیر و سردبیر سایت ایران مجسمه ادامه میدهد: نگاه ما این بود که مردم اصفهان نسبت به دیگر شهرهای ایران تعصب خاصی روی آثار هنری دارند و از آنها مراقبت کافی میکنند چون فکر میکردیم شهری که آثار یگانهای چون میدان نقشجهان، چهارباغ و ... را در خود دارد حتماً مردمانش نگاه خاص و متفاوتتری به هنر نسبت به دیگر جاها خواهند داشت. او در ادامه بیتی از بوستان سعدی را میخواند و میگوید: با شنیدن این خبر سرقت این بیت در ذهنم تداعی شد:
چنان قحطسالی شد اندر دمشق که یاران فراموش کردند عشق
این مجسمهساز شناختهشده داستان خلق مجسمه این را نیز چنین شرح میدهد: در سال 1381 که دکتر احمدی مدیریت سازمان زیباسازی و معاونت فرهنگی اصفهان بود؛ دکتر میرفندرسکی رئیس اسبق دانشگاه هنرهای زیبای تهران هم در سمت مشاور شهرداری فعالیت داشت و به پیشنهاد او قرار شد با توجه به قابلیتهای مختلف اصفهان بهعنوان نگین هنر ایران کلکسیونی از آثار هنرمندان مختلف مجسمهساز در این شهر جمعآوری و کار شود.
ازجمله این مجسمهها، همین اثر من با عنوان «یادمان شبستان» و تندیس «تقدیس» پرویز تناولی بود. آثار نفیس دیگری هم بیشتر با جنس برنز و آهن از مجسمهسازان مختلف مانند ایرج زند، ایرج محمدی، ابراهیم معمار زاده، محمد سالاریان و ... درجاهای دیگر اصفهان نصب شد که همگی در زمره کارهای ماندگار بود و باهمت مدیران و مشاوران خوب شهرداری در آن زمان اتفاق افتاد که میتوانم بگویم انجام آن در این سطح در ایران بیسابقه بود. او درباره مشخصات «یادمان شبستان» میگوید: این اثر با جنس برنز در ابعاد 140 در 140 طول و عرض و نزدیک به 5 متر ارتفاع ساختهشده و در ادامه کارهای من روی نقوش، خطوط و مجموعه معماری دوره اسلامی بهویژه دوره صفویه است که حدود 10 سال بر روی آن کار کردهام. کتاب «از حجم تا لیلی» نیز درباره آثار این دوره است و اتفاقاً تصویر همین مجسمه اصفهان روی جلد آن دیده میشود. «یادمان شبستان» در ادامه این آثار با پایه سنت ولی با سبکی مدرن و امروزی کارشده و با استقبال خوبی هم مواجه شده است چون در جای مناسبی قرار گرفت. عاقلی سپس به اهمیت تأمین امنیت چنین آثاری توسط مسئولان و مدیران شهری مربوطه اشاره میکند و میگوید: اثر هنری خوب بهراحتی ساخته نمیشود که بهراحتی از بین برود. پروسه خلق و ارائهاش یک هفتخوان است و بیشتر مجموعه کارهایی که در سال 81 در اصفهان ساخته و نصب شد در زمره این آثار خوباند که در دوره اصلاحات و توجه بیشتر به مقوله فرهنگ شکل گرفتند. هرچند چنین معضلاتی همهجا هست همانطور که بخشهایی از اثر برنزی دیگری از من در میدان جمهوری تهران هم دزدیدهشده و برای مرمت برده شده است آنهم در چشم دوربینها و در میدان اصلی شهر. متأسفانه فقر و تورم و همینطور بیتفاوتی مردم و مسئولین از دلایل و ریشههای اصلی این اتفاقات است اما باید مدیران به راهکارهای جدی برای تأمین امنیت و محافظت از این آثار بیندیشند. این مجسمهساز همچنین به آداب جابهجایی و مرمت و بازسازی مجسمهها اشاره میکند و میگوید: جابهجایی مجسمهها برای مرمت و انجام اقدامات اینچنینی حتماً باید بااطلاع رسانی و آگاهی بخشی همراه باشد که حساسیت مردم نسبت به نبود و سرقتشان از بین نرود.
عاقلی با مقایسه اصفهان و پاریس به لحاظ زیبایی، پیشینه تاریخی و معماری قابلتوجه به آیین نگهداری از مجسمهها در پاریس اشاره میکند: در پاریس هرساله به مجسمههای سنگی رسیدگی میکنند مثلاً در زمستان روی مجسمهها برزنت میکشند و مدام مراقبشان هستند تا دچار یخزدگی و ترک خوردن و شکستن نشوند. شما فکرش را بکنید وقتی برج ایفل چهار سال یکبار کلاً رنگ میشود طبیعتاً برای نگهداری از مجسمههای شهری هم انرژی لازم صرف میشود و حساسیت ویژهای نسبت به آن وجود دارد. نکته جالب این است که دقیقا در حاشیه رود سن پاریس مثل اصفهان که در حاشیه زایندهرود مجسمههای ما نصبشده است، آثاری از هنرمندان مطرح جهان خریداری و نصبشده و هرساله هم نگهداری و مرمت خاصی از آنها میکنند و این یک امر طبیعی است همانطور که ما هرسال خانههایمان را خانهتکانی میکنیم و اگر نیاز به رنگ زدن و تعمیر داشته باشد انجام میدهیم مجسمههای شهری هم نیاز به رسیدگی و تعمیر و مراقبت دارند؛ اما متأسفانه ما کمتر چنین مراقبتهایی را نسبت به طلا و جواهرات شهریمان در ایران داریم.
دیدگاهها
اصفهان پاریس ایرانه؟؟؟؟؟
افزودن دیدگاه جدید