تخمین زده شده است که در 85 درصد افراد تا 65 سالگی آرتروز وجود دارد اما از این تعداد تنها در 60 درصد از آن‌ها نشانه‌های بیماری یافت می‌شود و در بقیه علائم دیده نمی‌شود. از این رو، باید مراقب بود. علائم هشداردهنـــــده آرتروز: درد یکنواخت یا متناوب در یک مفصل، وجود سفتی در یک مفصل پس از برخاستن از بستر یا نشستن طولانی مدت، وجود تورم یا سفتی در یک یا چند مفصل، احساس خش‌خش یا صدای ساییده‌شدن دو استخوان بر روی یکدیگر است.
باید توجه داشت که تمام بیماران مبتلا به آرتروز دچار درد نمی‌شوند و تنها در یک سوم افراد دارای شواهد رادیولوژیک آرتروز دچار درد یا سایر نشانه‌های بیماری هستند.
این بیماری شامل درمان دارویی یا مداخله‌های دیگری همچون درمان‌های حمایتی مکانیکی است.
در آرتروز زانو، استفاده از زانوبند یا عصا در هنگام راه رفتن مفید است.
استفاده از گرمای موضعی قبل از ورزش و به‌کارگیری کمپرس سرد پس از آن و نیز آرام‌سازی می‌توانند به تسکین درد و التهاب کمک کنند. گرما اغلب به شکل مرطوب، التهاب را کاهش و گردش خون را بهبود می‌بخشد.همچنین کاهش وزن، فشار وارد بر مفصل را کم می‌کند و پیشرفت آرتروز را به تأخیر می‌اندازد.
نقش ورزش در درمان آرتروز
دکتر ژیلا خداداد، متخصص تربیت بدنی: ورزش از درمان‌های مهم در کاهش ابتلا به این بیماری است و تحقیقات زیادی این موضوع را به اثبات رسانده است. جالب است بدانید نتایج بررسی‌ها نشان داده است که ورزش موجب کاهش درد و بهبود عملکرد فیزیکی می‌شود و مؤثرترین رژیم‌های ورزشی تمرین‌های هوازی و یا مقاومتی هستند و در صورت امکان، ورزش به صورت پیاده‌روی و شنا توصیه می‌شود. تمرین‌های مقاومتی نیز موجب تقویت عضلات مرتبط با مفصل مبتلا است. تقویت‌کردن در حالی که بیمار، زانوها را در برابر مقاومت خم یا باز می‌کند، مؤثر واقع می‌شود.
همچنین ورزش‌های هوازی آبی و تمرین مقاومت در آب اغلب بهتر از تمرین‌های تحمل وزن مانند دویدن یا استفاده از تردمیل تحمل می‌شوند.
بهتر است هر بیمار برای تعیین رژیم ورزشی مخصوص خود به فیزیوتراپیست مراجعه کند و سپس تمرین‌های توصیه شده را در منزل انجام دهد.
نقش تغذیه در پیشگیری و درمان
ویدا رحیمی، کارشناس تغذیه و رژیم درمانی: علاوه بر ورزش‌های مناسب و اصولی، نقش تغذیه را هم برای پیشگیری و درمان این بیماری باید مد نظر قرار داد. استفاده از یک رژیم متعادل و تقریبا گیاهی (حاوی فیبر) که غنی از میوه‌ها و سبزیجات تازه، ماهی، دانه‌ها و غلات سبوس‌دار و سویاست، به مقدار قابل‌توجهی مؤثر در کاهش التهاب مفاصل است.
آنتی‌اکسیدان‌ها و اسیدهای چرب امگا 3 که در مواد غذایی نظیر ماهی، گردو و سویا موجود است، التهابات را کاهش و خشکی و درد را تخفیف می‌دهد.
مصرف منظم سبزیجات و میوه‌ها، به‌ویژه میوه‌های غنی از ویتامین C شامل کیوی، هلو، سیب و پرتقال، گیلاس، آلبالو، انگور و انواع توت‌ها و همچنین سبزیجاتی نظیر جعفری، شاهی،کرفس، کلم‌پیچ و هویج دارای اهمیت است.
ویتامین E موجود درجوانه گندم، کلم بروکلی و انواع مغزها نظیر گردو، بادام و… نیز برای افرادی که آرتروز دارند، بسیار مناسب است.
غلات کامل شامل جُوی دوسر، محصولات تهیه‌شده از گندم سبوس‌دار، برنج قهوه‌ای، ارزن و جو نیز به تجربه ثابت شده است که در بهبود علائم آرتروز مؤثر هستند و ادویه‌جاتی مانند زردچوبه و زنجبیل، زعفران هم خاصیت ضد التهابی دارد.
همچنین اسفناج، زغال‌اخته، آلوها و ریواس می‌تواند در کاهش علائم و درد آرتروز مؤثر باشد.
اما در مصرف برخی از مواد غذایی باید احتیاط کرد. یعنی باید آن‌ها را حذف یا کاهش داد.
مصرف چربی‌های اشباع نظیر پیه گاو، گوشت قرمز، فرآورده‌های گوشتی مثل سوسیس و کالباس و جگر و نیز روغن‌های هیدروژنه، غذاهای پرچرب و سرخ شده تهدیدی برای مفاصل و درد و التهابات است. به طور کلی، گوشت قرمز، لبنیات پرچرب، تخم‌مرغ، الکل، قهوه، اکثر شیرینی‌جات و غذاهای شور مضر است.
