او در این وبینار با بیان اینکه روزنامه‌نگاری دارای شش فرم پایه، سه فرم مکمل و یک فرم جنرال است، بیان کرد: دلیل اینکه از تیتر به‌عنوان فرم جنرال نام برده می‌شود، این است که تیترنویسی در تمام بخش‌های خبری کاربرد دارد.
ایــن مــدرس روزنــامــه‌نــگاری در ادامه با اشاره به اینکه کلمات به روزنامه‌نگاری جان می‌دهند، تصریح کرد: درحالی‌که تیتر به کلمات جان می‌دهد، ادبیات تیتر از پیچیدگی‌های خاصی برخوردار است. اگر بخواهیم تکنیک‌های تیترنویسی را در 13 اصل خلاصه کنیم، هر اصل برای خود تکنیکی را در برابر تیترنویس به رخ می‌کشد.
رضائیان در بخش دیگری از سخنانش به هرکدام از این تکنیک‌ها اشاره کرد و درباره هم‌آوایی با تکرار حروف یا هم‌حروفی در ابتدای کلمات تیتر افزود: هرگاه، تیتری هم‌آوا انتخاب شود که حروف اول آن باهم تکرار شده باشند، از تکنیک واژه‌های یکسان استفاده‌شده است؛ برای مثال، تیتر «روزهای روشن رواندا» که اشاره به آینده سیاسی کشور رواندا پس از توافق گروه‌های سیاسی برای برگزاری انتخابات دارد.
او در خصوص تکنیک هم‌آوایی با تکرار حروف یا هم‌حروفی در انتهای کلمات تیتر نیز گفت: مانند تیتر «مرگ ارگ» که اشاره به فروپاشی بنای خشتی جهان تحت عنوان ارگ بم و گستردگی خسارات وارده به این میراث قدیمی در ایران دارد.
این روزنامه‌نگار پیش‌کسوت در ادامه سخنانش به تشریح تکنیک هم‌آوایی بدون تکرار حروف با آوای هماهنگ در میان کلمات تیتر نیز پرداخت و اظهار کرد: هرگاه تیتری هم‌آوا انتخاب شود که حروف آن در ابتدا یا انتها تکرار نشده باشند؛ اما به نوعی کلمات با هم شخصیت مشترک هم‌آوا داشته باشند، تیتر هم‌آوای نوع سوم را تشکیل می‌دهند؛ مانند تیتر «نمای سی در سینمای ناب».
واژه‌گزینی مطلوب تکنیکی مؤثر در تیترنویسی است
بــه گفــتــه این اســتــاد دانشگاه، واژه‌گزینی مطلوب، تکنیکی مؤثر در تیترنویسی است و اگر بخواهیم برای یک اتفاق تلخ و نامطلوب واژه‌ای مطلوب را برگزینیم از این تکنیک تیترزنی استفاده می‌کنیم. انتخاب واژگان مطلوب برای یک حادثه تلخ و نامطلوب عملا برای خوانندگان و مخاطبان «حسن تعبیر» به‌وجود می‌آورد؛ به‌طور نمونه، برای فوت خسرو شکیبایی، هنرمند نام‌آشنای سینما و تلویزیون، رسانه‌ای را سراغ نداریم که تیتر زده باشد: «شکیبایی مرد»؛ بلکه از تیترهایی مانند «هامون در خانه سبز آرام گرفت» استفاده شد تا نشان دهد «حمیدهامون» شخصیت اصلی فیلم هامون و نیز شخصیت اصلی فیلم خانه سبز، دیگر در میان ما نیست. این‌گونه که این پژوهشگر حوزه روزنامه‌نگاری می‌گوید: واژه‌گزینی مطلوب به دلیل آمیخته شدن زبان‌ها با یکدیگر، گاه ما را به انتخاب واژگانی می‌کشاند که ممکن است در زبان‌های مختلف به‌کاررفته و لزوما ریشه ادبیات پارسی نداشته باشد. این‌گونه واژه‌ها «لغات دخیل» نامیده می‌شوند.
رضائیان در بخش دیگری از سخنانش به تکنیک واژه‌گزینی منفی نیز اشاره می‌کند و به تشریح آن می‌پردازد: هرگاه بخواهیم، برای یک حادثه عبرت‌آموز تیتری هشداری انتخاب کنیم یا در توصیف یک حادثه تلخ، عمق فاجعه و منفی بودن آن را بیان کنیم از واژه‌گزینی منفی سود می‌جوییم؛ زیرا بار معنایی واژه سبب می‌شود مخاطب به لایه دوم رویداد رهنمون شود.
به گفته او، هرگاه بخواهیم تیتر را با استعاره به مخاطب ارائه کنیم، موضوع اصلی در متن را به چیزی که شبیه آن است، تشبیه می‌کنیم. به تعبیر استاد محمدرضا شفیعی کدکنی، استعاره نامیدن چیزی است به نامی جز نام اصلی‌اش هنگامی‌که جای آن چیز را گرفته باشد.
تکنیک کنایه، مبحث دیگری بود که رضائیان در ادامه به آن پرداخت و گفت: هرگاه بخواهیم، با زبان کنایه و تلویح به جای زبان اشاره و تصریح مفهومی را به مخاطب ارائه کنیم، از این تکنیک ادبی برای تیترزنی سود می‌جوییم؛ به‌طوری‌که با این روش، مخاطب با تطبیق کنایه و موضوع اصلی خود، مقصود نهایی تیترنویس را درمی‌یابد.
کنایه در ادبیات ایران، به‌ویژه در شعر، دایره‌ای بس گسترده دارد؛ در روزنامه‌نگاری نیز به‌ویژه برای صفحات میانی و مجلات یا برای گزارش‌های نرم در رسانه‌های اینترنتی و الکترونیک بیشتر از صفحه‌ها و موضوع‌های خبری استفاده می‌شود.
این پژوهشگر در ادامه سخنانش به تکنیک جناس پرداخت و آن را این‌گونه شرح داد: هرگاه بخواهیم، برای مقالات ادبی و فرهنگی از تیتری استفاده کنیم که ظاهر لفظ برابر، اما معنی متفاوت باشد، از تکنیک جناس برای تیترنویسی می‌توانیم بهره ببریم.
استقبال شعری، تکنیک دیگری در تیتر زدن است که رضائیان آن را این‌گونه شرح داد: هرگاه بخواهیم، از غنای شعری ادب فارسی در روزنامه‌نگاری نیز استفاده کنیم، دامنه آن بسیار گسترده می‌شود؛ به‌ویژه هنگام نگارش و ساخت یک متن، اما در تیتر استفاده از این تکنیک که از آن به نقیضه نیز یاد می‌شود، کاربرد محدودی دارد.
او در بخش دیگری از اظهاراتش درباره تکنیک استقبال ضرب‌المثلی افزود: اگر بخواهیم، تیتر را با یک ضرب‌المثل به مخاطب ارائه کنیم و همه معنا را به او برسانیم، عملا کوشیده‌ایم تا با استفاده از زبان غیرمستقیم و با یادآوری ضرب‌المثلی فراگیر و عامیانه در میان مخاطبان پیام اصلی را منتقل کنیم. البته برخی در این تکنیک گاها از دایره ادب خارج می‌شوند و لحنشان بسیار تند و نیش‌دار می‌شود. این کار درست نیست؛ هرچند ممکن است جذاب باشد. اگر از دایره ادب خارج شوید، از روزنامه‌نگاری هم خارج شده‌اید.
تیتر خبری، جنبه اطلاع‌رسانی دارد
او در ادامه با اشاره به تکنیک واژه‌گزینی بیان کرد: واژه‌گزینی تکنیکی بی‌نظیر و چندگانه است که اولین آن واژه‌گزینی کلیــشــه‌ای اســت. این تکنــیــک به معنای استفاده از یک عبارت نخ‌نما و کلیشه‌ای است. هیچ‌گاه تیتر کلیشه‌ای از ذهن افراد نمی‌رود؛ همان‌طور که تیتر «دل‌های بی‌تاب» مرحوم قندی سالیان سال است در ذهن‌ها جاودانه مانده. اما یک حسن دارد و اینکه همان اول ضربه را به مخاطب وارد می‌کند. رضائیان در ادامه به واژه‌گزینی اصطلاحات عامیانه اشاره کرد و گفت: در روزنامه‌نگاری اصلی بزرگ برای سردبیران و تیترزن‌ها وجود دارد؛ اینکه به آن‌ها گفته می‌شود از ذخیره ذهنی مخاطبان استفاده کنید.
این مدرس روزنامه‌نگاری در ادامه به تکنیک واژه‌گزینی خطابی اشاره کرد و گفت: این تکنیک به معنای خطاب قرار دادن مستقیم است؛ برای مثال، در اواسط دهه هفتاد که وزارت بهداشت بیماری ایدز در ایران را انکار می‌کرد، من تیتر «ایدز حتی به تو هم رحم نمی‌کند» را انتخاب کردم و وزارت بهداشت را مورد خطاب قرار دادم.
او در ادامه به انواع روتیتر نیز اشاره کرد و افزود: روتیتر دارای سه نوع متصل، منفصل و مستقل است. هرگاه روتیتر با تیتر با هم خوانده شود و اطلاعات مشترکی را بدهد، به آن روتیتر متصل گفته می‌شود؛ اما زمانی که روتیتر و تیتر باهم خوانده نشود، ولی بازهم اطلاعات مشترکی را بدهد به آن روتیتر منفصل گفته می‌شود. هرگاه روتیتر و تیتر با همدیگر خوانده نشود و اطلاعات مشترکی هم ندهد، به آن روتیتر مستقل گفته می‌شود.
